Rinnakkaisprotsessoindu

Kui ravevuttua ruaduo: a) boikoimbi ruadai b) moni ruadajua
a) yhten ruadajan boikovus rajoitettu: 100 m alle 10 s
  tiedokonehen ravevuttamine:
  + ličata sumbembah
  + čuassufrekvensan nostamine
  + toimindan optimoindu
  yhtelläh vaigevuot kazvetah
  + liigu sumbendus => kvantuefektat
  + čuasufrekvensan nosto => hiilavundu, energien kulutus
  + 3 GHz frekvensal tiedo eistyy < 10 cm siklas - latensuprobliemu!
b) ruadajii voi lizätä
  + tervähgo 1 ruadai nostau talon? Kuibo 10, 100, 1000 ruadajua?
  + ojan kaivandu vs. kaivon kaivandu
  organizuinduprobliemu

Rinnakkažus tiedokonehes
- peräkkäisohjelmoindu vallal  
- kehityssuundu rinnakkazeh
- muailmu on rinnakkaine
- rinnakkaistiedokoneh, -algoritmat, -ohjelmoindu - duumaija uvvessah!

Ezimerki. Kartohkan keriändy. n ruadajua, äijängo kerättih?
  Puarat laskietah yhteh, puarupuarat, nellikköpuarat,...
   1 3 2 2 1 1 3 2
    \|  \| |/  |/
     4   4 2   5
      \ /   \ /
       8     7
        \   /
 	 15 
  n keriäjiä, log n tazuo, n/2 protsesorua, log n aijas 

Ezimerki. Lajittele 3 1 4 5 9 2 6  suurusjälletykseh
   Luvut kahteh kerdah, rivile da sarakkehele, n*n puarua
   Verdailu puaras (x,y): tulos 1 ku x<=y, muite 0
     <= 3 1 4 5 9 2 6
     3  1 0 1 1 1 0 1
     1  1 1 1 1 1 1 1
     4  0 0 1 1 1 0 1
     5  0 0 0 1 1 0 1
     9  0 0 0 0 1 0 0
     2  1 0 1 1 1 1 1
     6  0 0 0 0 1 0 1
        -------------
        3 1 4 5 7 2 6 jälletysnoumer
   Joga puarale protsessor: verdua puaran, liziäy jälletysnoumerah
   Ohjelmannu:
     for i=1..n pardo B[i]=0
     for i=1..n pardo
       for j=1..n pardo
         if A[i]<=A[j] then B[j]+=1
     for i=1..n pardo C[i]=A[B[i]]
   Verdailut rinnakkai: 1 aiguyksikkö
   Sarakkehien yhtehlasku 1 (libo log n) aiguyksikkö

Rinnakkaistiedokoneh
     yhtehine ohjelmu
     +---+       +---+
     | P |  ...  | P |  p protsesorua
     +-+-+       +-+-+
       |           |
     +-+-----------+-+
     |               |
     |     verko     |
     |               |
     +--+---------+--+
        |         |
      +-+-+     +-+-+
      | M |     | M |   m mustomoduulua
      +---+     +---+
  Protsessoras on tukku säijehyksikkölöi
     +---------------------+ 
     |+---+ +---+     +---+| 
  P: || S | | S | ... | S ||  s säijehyksikkyö
     |+---+ +---+     +---+| 
     +---------------------+ 
  Säijehyksikkö suorittau v virtualistu säijehty vuorotellen
  Aijas v suoritetah kaikkiedah psv operatsiedu
  Joga operatsiel v aiguyksikkyö siirdiä datua - sellittäy latensan!

Rinnakkaistiedokonehet:
- meil toinah ičel on nengoine?
- piäprotsessoras 2-8 säijehyksikkyö, OMP-ohjelmoindu
- graafiekkuprotsessoras < 1500 säijehyksikkyö, CUDA-ohjelmoindu
- muailman suurimbas: 1.5 miljonua säijehyksikkyö. (v. 2012)

Johtopiätökset:
- rinnakkaistiedokonehen voi luadie
- algoritmiekkua on
- kehittymätöi protsesoran suunnittelu
- ohjelmoindu vie vaigiedu  (kielet, kiändäjät, tugiohjelmisto)
- olemmo vie liigua kiini peräkkäistiedokonehen perindös